Romeo Cosma, twórca sieci WOLEP: „Naszą główną wartością jest zapewnienie profesjonalnej współpracy między Radcami Prawnymi/Adwokatami. Razemy możemy zrobić więcej i lepiej, i być bardziej użyteczni dla naszych Klientów”

P: Dlaczego zdecydowałeś się stworzyć sieć WOLEP? Co było powodem tej decyzji?

O: Zawód radcy prawnego/adwokata wykonuję od 24 lat, a od 20 lat jestem Partnerem Zarządzającym w mojej Kancelarii Prawnej. Myślę, że był to naturalny proces, budowany przez cały ten czas. Moje doświadczenie zawodowe, warunki, w jakich prowadziłem działalność; to wszystko sprawiło, że jestem radcą prawnym/adwokatem, dla którego wartością nadrzędną jest profesjonalna współpraca między Radcami Prawnymi/Adwokatami.

W miarę zdobywania wiedzy i doświadczenia zrozumiałem, że Radca Prawny/Adwokat nie jest Mistrzem we wszystkich dziedzinach. Nie może robić wszystkiego w pojedynkę. Klient czasami właśnie tego oczekuje od swojego Radcy Prawnego/Adwokata: że rozwiąże wszystkie jego problemy prawne.

Zauważyłem również, że z czasem między Klientami a ich Radcami Prawnymi/Adwokatami narasta poczucie przywiązania. Darzą zaufaniem swoich Radców Prawnych/Adwokatów, ufają ich wiedzy, dzielą się z nimi wszystkimi problemami prawnymi, z którymi się borykają. Tak więc ta naprawdę ścisła więź między Klientami i Radcami Prawnymi/Adwokatami zawsze była czymś, co podziwiałem i starałem się naśladować; czymś bliskim memu sercu. Jak wiadomo, kiedy coś się nam podoba, chcemy, aby to trwało, aby przeszło na kolejny poziom. Pomysł stworzenia infrastruktury dla sieci profesjonalnych radców prawnych/adwokatów pojawił się więc niejako "z urzędu", jako naturalna konsekwencja mojej dotychczasowej pracy i doświadczeń życiowych w dziedzinie prawa, a także rzeczy, w które wierzę.

Wierzę w Radców Prawnych/Adwokatów współpracujących ze sobą, ufam ich profesjonalizmowi i – co może Cię zaskoczyć – całym sercem wierzę w uczciwość Radców Prawnych/Adwokatów. I uważam, że w odpowiednich okolicznościach Radcy Prawni/Adwokaci zawsze postępują uczciwie. W nieadekwatnych lub ryzykownych sytuacjach, kiedy sprawy nie są tak jasne czy proste, Radcy Prawni/Adwokaci czasami nie postępują właściwie.

Cała koncepcja budowy sieci WOLEP opiera się na tej wartości: współpracy między Radcami Prawnymi/Adwokatami, której celem jest znaczące zwiększenie możliwości zawodowych każdego z jej członków. Razem możemy zrobić więcej i lepiej, i być bardziej użyteczni dla naszych Klientów.

P: Proszę podzielić się z nami, w skrócie, głównymi zaletami sieci WOLEP.

O: Istnieją pewne ogólne zalety sieci radców prawnych/adwokatów, właśnie dzięki temu, że udaje im się „zgromadzić” i połączyć energię intelektualną wielu Radców Prawnych/Adwokatów, co pozwala im oferować swoim Klientom lepsze, bardziej kompleksowe i wartościowe usługi. Myślę, że ta ogólna zaleta sieci, a konkretnie sieci radców prawnych/adwokatów, była również filarem WOLEP w momencie jego powstania.

Poza tą ogólną wartością, jest jeszcze coś, co nawiązuje po raz kolejny do kontekstu: Jako radca prawny/adwokat, mam słabość do nowoczesnych technologii. Z czasem zadbałem o dalszy rozwój swojego hobby. Myślę, że główną zaletą WOLEP jest to, że łączy „tradycyjne” zalety profesjonalnej sieci radców prawnych/adwokatów z nowymi technologiami. W rezultacie ma być to proste i bezpieczne środowisko pracy dla Radców Prawnych/Adwokatów, w którym każdy członek będzie mógł rozwijać swój własny biznes, korzystając z nowoczesnych instrumentów, jakie daje Internet.

Myślę, że główną zaletą WOLEP jest to, że łączy „tradycyjne” zalety profesjonalnej sieci radców prawnych/adwokatów z nowymi technologiami.

P: W jaki sposób WOLEP usprawnia profesjonalną współpracę pomiędzy europejskimi radcami prawnymi/adwokatami?

O: Współpraca jest kluczową wartością dla naszego zawodu. Ogólnie rzecz biorąc, Radcy Prawni/Adwokaci wzajemnie ze sobą rywalizują. Ich środowisko biznesowe jest wysoce konkurencyjne. W takim otoczeniu zawodowym, gdy mówi się o wzajemnej współpracy i tworzeniu wartości wspólnej, konieczne jest zatem wyraźne określenie scenariuszy, za pomocą których będziemy mogli wyrazić te wartości.

Naiwnością byłoby oczekiwać zadowalającej współpracy zawodowej między dwoma Radcami Prawnymi/Adwokatami, którzy są przeciwnikami w spornej sprawie. To wręcz niedorzeczne. Istnieje cienka granica i należy ją właściwie wyznaczyć. Zawodowa rywalizacja istnieje i jest częścią DNA Radców Prawnych/Adwokatów. Podobnie jak konfraternia i współpraca między radcami prawnymi/adwokatami, moim zdaniem.

Rzecz w tym, że zawodowa rywalizacja jest widoczna niemal na każdym polu, dlatego potrzebne są warunki, aby mogło dojść do urzeczywistnienia współpracy między Radcami Prawnymi/Adwokatami. Konieczne jest stworzenie sprzyjających okoliczności.

Różnica pomiędzy konkurencją a współpracą wynika ze sposobu działania poszczególnych elementów. Sieć WOLEP i jej infrastruktura, którą oferujemy naszym członkom, tworzy takie warunki. Dwóch czy trzech Radców Prawnych/Adwokatów razem wziętych, nie mówiąc już o kilkuset czy tysiącach, może zrobić wspaniałe rzeczy dla naszego zawodu i dla swoich Klientów. Chodzi o to, by jak najlepiej wykorzystać zawodowy rodowód tych Radców Prawnych/Adwokatów.

Wracając do meritum zadanego pytania, współczesna Europa jest daleka od Europy lat 90. Jest to projekt ogólnoeuropejski, a nie fragmentaryczny, narodowościowy. Biznes w Europie jest zupełnie inny niż kilkadziesiąt czy nawet kilka lat temu. Myślę, że już teraz możemy oddzielić go grubą kreską i powiedzieć, że przedsiębiorstwa odnoszą dziś sukcesy na poziomie globalnym. Mówimy o międzynarodowych firmach, które mają udział w rynku w każdym kraju UE i umacniają ten udział na poziomie UE. Cóż, skoro Klienci mają tendencję do robienia interesów globalnie, my jako ich Radcy Prawni/Adwokaci również powinniśmy myśleć globalnie. Wolep robi dokładnie to samo: daje radcom prawnym/adwokatom możliwość pracy w skali globalnej, rozszerzając ich doświadczenie na całą UE.

Klient działający w całej strefie euro lub w części UE, ale zamierzający rozszerzyć działalność, powiedzmy, na rynki rozwijające się, takie jak Europa Środkowa, będzie oczekiwał od danego Radcy Prawnego/Adwokata wsparcia prawnego, niezależnie od rynku, na którym funkcjonuje. WOLEP stwarza możliwość takiej współpracy.

Tak więc, dzięki WOLEP, możesz zatrzymać swojego długoletniego Radcę Prawnego/Adwokata, który teraz może Ci zapewnić wsparcie prawne we wszystkich krajach UE (dzięki członkostwu w sieci i związanej z nią profesjonalnej współpracy).

Internet i bezpieczne środowisko sieciowe ułatwiają współpracę między członkami WOLEP. Jest takie powiedzenie, że udogodnienia zmieniają nasze nawyki. Jeśli jest korzyść, nasze zachowanie wkrótce się do niej „dostosuje”. WOLEP oferuje takie udogodnienia i korzyści, a my oczekujemy, że Radcy Prawni/Adwokaci będą mogli wykorzystać swój potencjał wspierany przez bezpieczne środowisko komunikacyjne, pełną poufność i bezpieczeństwo przekazywania danych, czy uczciwe stosunki robocze pomiędzy Radcami Prawnymi/Adwokatami. W efekcie stworzą oni wartość dodaną dla swojego biznesu, o której wspominaliśmy wcześniej, a także przyczynią się do zwiększenia możliwości i spójności doświadczeń swoich Klientów.

WOLEP nie wymyślił koła na nowo. Takie rzeczy jak współpraca i komunikacja między Radcami Prawnymi/Adwokatami były już technologicznie możliwe. WOLEP usprawnia cały ten proces, czyniąc go o wiele łatwiejszym. A co ważniejsze, pomaga Radcom Prawnym/Adwokatom poznać się nawzajem, od momentu przystąpienia do sieci. Zrzeszamy Radców Prawnych/Adwokatów wyznających te same wartości w pracy zawodowej – przede wszystkim profesjonalną współpracę. Od tego momentu, WOLEP daje swoim członkom szansę na rozmowę, lepsze poznanie się, wymianę pomysłów, projektów i przejście od drobiazgów do kompleksowej współpracy. Daje im to szansę na zaufanie innym Radcom Prawnym/Adwokatom. Ogólnie rzecz biorąc, ludzie nie ufają sobie nawzajem, gdy nie znają osoby stojącej przed nimi.

W WOLEP kładziemy duży nacisk na funkcjonalności, które umożliwiają Radcom Prawnym/Adwokatom wzajemne poznanie się i tworzenie wspólnych projektów. Jeśli tylko znajdą wspólne interesy, będą mogli szybko nawiązać współpracę.

P: Zgodnie z prognozami, pandemia COVID-19 przyspieszyła digitalizację w kluczowych dziedzinach o 5 lat. Czy Twoim zdaniem dotyczy to również dziedziny prawa?

O: Po pierwsze, pandemia ujawniła kilka problemów. Tradycyjnie, znacząca część pracy Radcy Prawnego/Adwokata wiąże się z kontaktem z ludźmi. Spotyka się z Klientami, reprezentuje ich w sądzie, prowadzi różnego rodzaju negocjacje i pracuje w zespole radców prawnych/adwokatów. Tak więc, Radca Prawny/Adwokat jest zasadniczo osobą publiczną.

Wybuch pandemii COVID-19 pokazał, na jakie ryzyko narażeni są Radcy Prawni/Adwokaci. Chociaż lockdown zmusił większość przedsiębiorców do czasowego wstrzymania swojej działalności, wszystko, co związane z prawem, nadal funkcjonowało, nawet jeśli ograniczało się do szczególnych przypadków. Niemniej jednak w tym okresie dostęp do prawa dla obywateli nie mógł być całkowicie ograniczony. Ponieważ tak właśnie funkcjonuje społeczeństwo, niosąc ze sobą większe ryzyko zarażenia się Radców Prawnych/Adwokatów wirusem SARS-COV-2.

Kryzys społeczny wywołany pandemią zmusił ludzkość do bliższego zaprzyjaźnienia się z dostępnymi technologiami w celu zaspokojenia społecznych potrzeb nawet w czasach, gdy interakcje społeczne stwarzają większe ryzyko zakażenia. Wszystko, co związane z Internetem i środowiskiem cyfrowym, było postrzegane przez ogół społeczeństwa jako rozwiązanie tego problemu. Edukacja przeniosła się do sieci, podobnie jak rząd. Oczywiście również w dziedzinie prawa sprawy rozwijały się podobnie. Niemniej jednak pandemia stworzyła wiele psychologicznych barier w relacji między Klientem a Radcą Prawnym/Adwokatem. Pierwsza przeszkoda jest związana z poufnością między stronami, która jest kluczowa w naszej dziedzinie. Drugą barierą jest świeżość tejże sytuacji. Jest to zupełnie nowy sposób, w jaki Klient może wejść w interakcję ze swoim Radcą Prawnym/Adwokatem. Podobnie było w sytuacji, gdy mogliśmy skontaktować się z Radcą Prawnym/Adwokatem za pomocą telefonu komórkowego. To również była nowość w tamtym czasie. Umawianie się na konsultacje telefonicznie odbywało się już od dawna. Ale prawdziwy przełom przyniosła dopiero możliwość kontaktu z Radcą Prawnym/Adwokatem w każdej chwili, gdy mamy problem, a nie tylko w godzinach pracy.

Dziś dostęp do wideo-audio konsultacji prawnych z wybranym radcą prawnym/adwokatem jest po prostu czymś zupełnie nowym w historii ludzkości. I myślę, że społeczeństwo ma pewne oczekiwania w tym zakresie. Mam na myśli popularność technologii w dzisiejszych czasach. Skoro nasze dzieci mogą uczyć się online, za pośrednictwem łącza wideo, dlaczego, my rodzice, nie mielibyśmy rozmawiać z Radcą Prawnym/Adwokatem o danej sprawie za pomocą wideo?

Myślę, że kryzys społeczny wywołany pandemią COVID-19 sprawił, że społeczeństwo zaczęło poszukiwać takiego sposobu kontaktu. Moim zdaniem ten sposób kontaktu z Radcą Prawnym/Adwokatem stanie się w niedalekiej przyszłości powszechny. Dlaczego? Ponieważ ma on szereg zalet, których z ekonomicznego punktu widzenia nie sposób pominąć. Mianowicie, przed pandemią, aby skorzystać z konsultacji prawnej, trzeba było umówić się na spotkanie. Wyjeżdżaliśmy 20-30 minut przed czasem, a więc traciliśmy cenny czas na dotarcie do biura Radcy Prawnego/Adwokata. A potem konieczne było znalezienie miejsca parkingowego, przeprowadzenie półgodzinnej lub godzinnej rozmowy z Radcą Prawnym/Adwokatem, podczas której musieliśmy przekazać wszelkie dokumenty, a następnie uzyskać porady prawnej. Tak więc czas poświęcony przez Klienta nie ograniczał się wyłącznie do godziny spędzonej w biurze Radcy Prawnego/Adwokata; w rzeczywistości traci on co najmniej jeszcze jedną godzinę na podróż do tego biura. Czas stał się bardzo cenny dla nas wszystkich. Kiedy to wszystko może być osiągnięte przy pomocy laptopa, nie widzę powodu, dla którego ktoś miałby wybrać stary sposób i podróż do biura, jeśli to, czego tak  naprawdę potrzebuje jest skorzystanie z porady prawnej.

Rzeczywistość zawsze zwycięża. My również byliśmy konserwatywni, kiedy stworzono pierwszy samochód. Ale kiedy zauważyliśmy, że skraca czas podróży, jazda samochodem stała się czymś powszechnym i wyparła inne sposoby przemieszczania się. Być może ten przykład jest nieco ekstremalny. Ale prawdą jest, że każda technologia, która pomagała konsumentom oszczędzać czas i wysiłek, zawsze w końcu stawała się normą. Szczerze myślę, że ta technologia stanie się standardem w pracy Radców Prawnych/Adwokatów z Klientami.

Po drugie, warto również wspomnieć o relacjach zawodowych między Radcami Prawnymi/Adwokatami. Uważam, że teraz jest na nie jeszcze większe zapotrzebowanie. Gdy mamy możliwość sprawnego zarządzania takimi relacjami, zawierania przejrzystych umów i bezpiecznego przekazywania dokumentów nie widzę powodu, dla którego Radca Prawny/Adwokat miałby przepuścić taką okazję. No chyba, że bardziej cenisz sobie pracę indywidualną. Nie oznacza to jednak nic złego; jest to po prostu Twój sposób działania. Niektórzy Radcy Prawni/Adwokaci lubią pracować w pojedynkę, inni wolą pracę zespołową. Dla tych drugich WOLEP jest szansą.

P: Wiemy, że przed stworzeniem WOLEP dokonałeś kompleksowej oceny środowiska prawniczego. Sieć ta może pochwalić się pewnymi osiągnięciami technicznymi, które odróżniają ją od podobnych rozwiązań. Co możesz nam o nich powiedzieć?

O: Rzeczywiście, staraliśmy się zbadać, jakie działania podjęły inne sieci profesjonalistów. W ten sposób udało nam się lepiej zrozumieć ogólne potrzeby współczesnego Radcy Prawnego/Adwokata. Jedna z takich podstawowych potrzeb jest związana z jego praktyką. Radca Prawny/Adwokat musi być mistrzem w swojej dziedzinie/specjalności. Do tego celu dąży przez te wszystkie długie lata studiów prawniczych, specjalizację, codzienną praktykę i reprezentację swoich klientów. Oczywiście pod warunkiem, że Radca Prawny/Adwokat jest sumienny.

Druga potrzeba współczesnego Radcy Prawnego/Adwokata odnosi się do prestiżu zawodowego. Pod tym pojęciem rozumie się szacunek, jakim cieszy się wśród klientów i jest to potrzeba o znaczeniu krytycznym. Na prestiż zawodowy składa się kilka elementów, takich jak wizerunek publiczny, publiczna prezentacja najcenniejszych wartości Radcy Prawnego/Adwokata, zarówno moralnych, jak i humanitarnych, które przekładają się na ich codzienną pracę. Do tego dochodzi jeszcze sposób, w jaki Klienci mogą uzyskać informacje na temat danego Radcy Prawnego/Adwokata. Prestiż zawodowy Radcy Prawnego/Adwokata przejawia się więc na wielu płaszczyznach.

Trzecią potrzebą Radcy Prawnego/Adwokata jest dostępność; mianowicie, jak łatwo klienci mogą się z nim skontaktować. W tym zakresie nastąpiła zmiana kulturowa. Bycie „łatwo dostępnym” nie było tradycyjną cechą Radców Prawnych/Adwokatów. Zazwyczaj Radcy Prawni/Adwokaci byli trudno dostępni dla Klientów z uwagi na napięty grafik czy brak możliwości odebrania telefonów od swoich Klientów, ponieważ, ogólnie rzecz ujmując, trzeba było umówić się na spotkanie. Im więcej mieli zleceń, tym mniej czasu spędzali w pobliżu swojego telefonu stacjonarnego, więc szanse na dotarcie do nich były mniejsze. I właściwie dzisiaj nie wygląda to inaczej. Problem polega jednak na tym, że nie sądzę, aby współcześni Klienci byli skłonni czekać na Radcę Prawnego/Adwokata. Klienci coraz bardziej się spieszą, ich potrzeby zmieniają się jeszcze bardziej dynamicznie. W rzeczywistości życie społeczne toczy się bardziej gorączkowo niż kiedykolwiek. Tak więc, często Klienci zmieniają Radców Prawnych/Adwokatów lub są nimi rozczarowani właśnie dlatego, że trudno jest ich złapać. Wolą nawiązać współpracę z Radcą Prawnym/Adwokatem, którego ledwie znają, gdyż cenią sobie jego dostępność i łatwość, z jaką mogą się z nim skontaktować.

Czwarta potrzeba, którą zauważyliśmy, związana jest ze środowiskiem pracy opartym na zaufaniu. W większości przypadków Radcy Prawni/Adwokaci wybierają drogę indywidualną tylko dlatego, że nie mają pewności co do trwałości nawiązanej współpracy. A gdy już ją rozpoczną z danym radcą prawnym/adwokatem, zaczynają mieć wątpliwości.

Pozwól, że podam Ci prosty przykład: powiedzmy, że istnieje Kancelaria Prawna obejmująca trzy obszary praktyki. Wyróżnia się na rynku, oferując Klientom wsparcie w tych dziedzinach. Partner Zarządzający Kancelarii zauważa jednak, że Klienci czasami potrzebują usług Radców Prawnych/Adwokatów z innych obszarów praktyki, lub czasami wynajmują Radcę Prawnego/Adwokata z innej strefy geograficznej, powiedzmy z innego kraju UE. Widzi, że Klienci domagają się takich usług. Wtedy Partner(ka) Zarządzający(a) tej Kancelarii musi podjąć decyzję: jeśli jest wystarczająco dużo Klientów, którzy potrzebują pomocy prawnej z innej dziedziny praktyki, to musi zacząć myśleć o zatrudnieniu Radcy Prawnego/Adwokata o tej specjalizacji. A teraz wróćmy do wątpliwości, o których mówiłem. Czy można uczciwie zatrudnić nowego Radcę Prawnego/Adwokata, nie mając pewności, czy uda się zapewnić mu taką ilość Klientów, aby obie strony były zadowolone? W praktyce często pojawiają się wątpliwości w tym zakresie.

WOLEP rozwiązuje ten problem, ponieważ współpraca biznesowa pomiędzy Radcami Prawnymi/Adwokatami  nie odbywa się w cyklu miesięcznym lub rocznym, ani nie polega na podpisywaniu umów wiążących się z miesięcznymi wypłatami dla Radcy Prawnego/Adwokata przystępującego do współpracy zawodowej

Dlatego, moim zdaniem, Radcy Prawni/Adwokaci będą znacznie chętniej nawiązywać profesjonalną współpracę, w zależności od potrzeb Klientów. Ponieważ sieć kładzie duży nacisk na wzajemne poznanie się i wierzymy w skuteczność podejmowanej współpracy – oznacza to, że Radcom Prawnym/Adwokatom uda się znaleźć w ramach WOLEP współpracowników o podobnych wartościach zawodowych i standardach praktyki, którzy zaspokoją potrzeby ich klientów i zapewnią im wysokiej jakości usługi prawne.

Are you a legal eagle with a passion for collaboration? Join forces with other legal professionals and elevate your practice to the next level. Don't wait, sign up now to WOLEP and connect with like-minded lawyers today. Register your account here.